Adli Görü?me Odalar? Genelgesi yay?mland?
Adalet Bakanl???, yarg?sal süreçlerde özellikle suç ma?duru çocuk ve kad?nlar?n ikincil örselenmesinin önüne geçilmesi amac?yla adliyelerde hizmet veren Adli Görü?me Odalar?’na (AGO) ili?kin genelge yay?mlad?.
Adalet Bakan? Abdulhamit Gül imzal? genelgede, yarg? mensuplar?ndan ma?durlar?n adli süreçte ?iddet failleri ile yüz yüze getirilmeden, haz?rlanan özel ortamlarda ifade ve beyan i?lemlerinin tamamlanmas? konusunda hassasiyet gösterilmesi istendi.
?NSAN HAKLARI EYLEM PLANINDA MA?DUR HAKLARI
Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an taraf?ndan 2 Mart’ta aç?klanan ?nsan Haklar? Eylem Plan? kapsam?nda, özellikle çocuklar ve ?iddet ma?duru kad?nlar?n adli süreçte ve sonras?nda haklar?n?n daha etkin korunmas?na yönelik bir faaliyet hayata geçiriliyor. Ma?dur haklar?n?n korunmas?na yönelik daha önce at?lan ad?mlar?n bir devam? olarak Adalet Bakan? Abdulhamit Gül imzas?yla Adli Görü?me Odalar? (AGO) genelgesi yay?mlad?.MA?DUR ?LE SUÇ FA?LLER? YÜZ YÜZE GELMEYECEK
Tüm Cumhuriyet Ba?savc?l?klar? ve Adalet Komisyonlar?na gönderilen genelge ile özellikle cinsel istismar ve ?iddet ma?duru çocuk ve kad?nlar?n, adli süreçte failleri ile yüz yüze getirilmeden, haz?rlanan özel odalarda ifade ve beyan i?lemlerinin tamamlanmas? konusunda hassasiyet gösterilmesi istendi.Genelgede ba?ta çocuklar olmak üzere tüm k?r?lgan gruplar?n adalete eri?imlerinin güçlendirilmesi ve ikincil örselenmelerinin engellenmesiyle birlikte maddi hakikatin ortaya ç?kar?labilmesi için ifade ve beyan i?lemlerinin bu ki?ilerin mevcut fiziksel, zihinsel ve psikolojik durumlar?na uygun olarak uzmanlar e?li?inde Adli Görü?me Odalar?nda yürütülmesi gerekti?i belirtildi.
AGO UYGULAMALARI ARTTIRILMALI VE DAHA ??LEVSEL KULLANILMALI
AGO’lar?n kullan?m?yla ilgili 20 farkl? hususa dikkat çekilen genelgede ?u bölümler öne ç?kt?:- AGO’lar?n sadece çocuk ifadelerinde de?il, ?üpheli veya san?k ile yüz yüze gelmemesi ya da beyan?n?n özel ortamda al?nmas? gerekti?i de?erlendirilen di?er suç ma?durlar?n?n ve özellikle ?iddet ma?duru kad?nlar?n beyanlar?n?n al?nmas?nda da kullan?lmas?,
- AGO uygulamalar?n?n art?r?lmas? ve daha i?levsel kullan?lmas?,
- Soru?turma a?amas?nda özel ortam ve merkezlerde beyan?na ba?vurulan ma?durun, zorunlu haller d???nda bir daha tekrar dinlenilerek ikincil örselenmesine mahal verilmemesi,
-Tan?k çocuk beyanlar?n?n al?nmas?nda da mümkün oldu?u ölçüde AGO kullan?lmas?,
- Bo?anma, velayet ve çocukla ki?isel ili?ki tesisine ili?kin davalarda da, çocuklar?n duru?ma s?ras?nda tan?k olarak beyanlar?n?n al?nmas?nda AGO’nun kullan?lmas?, çocuklar?n duru?ma ortam?nda anne babalar? huzurunda örselenmemesi,
- AGO'da dinlenilmek üzere uzman taraf?ndan haz?rlanan çocuklar?n mutlaka belirlenen saatte beyanlar?n?n al?nmas?, adli süreçte çocuklar?n uzun süre bekletilerek ikincil örselenmelerine mahal verilmemesi,
- Görü?me yap?lan ki?iye Cumhuriyet savc?s?, hâkim veya avukat taraf?ndan sorulmas? istenen sorular?n çocuk veya ma?durun ya??, geli?imi ve bireysel özellikleri dikkate al?narak bizzat uzman psikolog, pedagog veya sosyal çal??mac? taraf?ndan yöneltilmesi,
- Adli görü?me s?ras?nda ma?durun anlat?m?n?n sorularla bölünmemesi, kendisini rahat ?ekilde ifade edebilmesine olanak tan?nmas? gibi önemli ayr?nt?lara yer verilerek adli mercilerin bu hususlarda gereken dikkat ve özeni göstermeleri istendi.
MA?DUR VE SUÇ FA?LLER? YÜZ YÜZE GELM?YOR
Adalet Bakanl??? taraf?ndan suç ma?duru çocuklar ve kad?nlar ile k?r?lgan gruplar?n ifade ve beyanlar?n?n al?nmas? s?ras?nda kendilerini rahat hissetmeleri amac?yla 2017 y?l?nda pilot olarak uygulanan ?u anda 95 adliyede bulunan Adli Görü?me Odalar? (AGO), adli süreçte ma?dur ile suç faillerinin yüz yüze gelmelerini engelliyor. Ma?durlar?n ikincil ma?duriyet ve travma ya?amalar?n?n önüne geçilirken, Türkiye genelindeki 95 AGO’da bugüne kadar 28 bin 32 ifade ve beyan bu ?ekilde al?nd?.?FADE VE BEYANLAR UZMANLAR E?L???NDE ALINIYOR
Çocu?un üstün yarar? ilkesi kapsam?nda fail ile yüz yüze gelmesinde sak?nca bulunan, öncelikle ma?dur, tan?k ve suça sürüklenen çocuklar ile cinsel suç ve aile içi ?iddet suçu ma?durlar? ve di?er k?r?lgan gruba mensup ma?durlar?n ifade ve beyanlar? uzmanlar arac?l??? ile AGO’larda al?n?yor. Uzman psikolog, pedagog ve sosyal çal??mac?lar öncelikle yap?lan ön görü?me ile ma?duru ifade i?lemine haz?rlarken, özel olarak tasarlanan ortamlarda kayg? düzeyi dü?ürülen ma?durlar uzmanlar arac?l??? ile çevrimiçi ba?lant? ile adli mercilere beyanda bulunuyor.Teknik donan?m? ile duru?ma salonuna gitmeden ifade vermeyi sa?layan Sesli ve Görüntülü Bili?im Sistemi'ne (SEGB?S) sahip odalarda, çocuklar?n adliye ortam?nda kendilerini daha rahat ve iyi hissetmeleri için oyuncaklar da bulunuyor. Bu sayede ma?dur kayg? ve endi?e ta??madan, san?kla yüz yüze gelmeden, etki alt?nda kalmadan ve ikinci bir travma ya?amadan adli süreci tamaml?yor.
SUÇ MA?DURLARI KEND?LER?N? DAHA GÜVENDE H?SSED?YOR
Adli Görü?me Odalar? ile suç ma?duru kad?n ve çocuklarla daha sa?l?kl? ve güvenli ileti?im kurulmas? amaçlan?rken, ma?durlar?n korunmas?, adli süreçte örselenmemeleri, ikincil ma?duriyet ya?amalar?n?n önlenmesi ve adalete eri?imin güçlenmesi hedefleniyor. Uygulamayla suç ma?duru kad?n ve çocuklar?n kendilerini adliyede daha güvende hissetmeleri sa?lan?yor.Genelgeye a?a??daki linkten ula?abilirsiniz:
https://magdur.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/142021084114176noluAGOgenelge.pdf