Kronik myeloid lösemi belirtisiz ve sinsi olabilir
Kronik myeloid lösemi do?ru tedaviyle kanserden, kronik bir hastal??a dönü?türülebilir. Kronik myeloid lösemi hastalar? do?ru tedaviyle normal süreye sahip bir hayat geçirebilir.
Hacettepe Üniversitesi T?p Fakültesi Hematoloji Bilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. ?brahim C. Haznedaro?lu, bu y?l ülkemizde 300 yeni hastaya tan? konulmas? beklenen KML hastal??? hakk?nda önemli bilgiler verdi ve hastalara Covid-19 dönemine özel önerilerde bulundu.
Kronik myeloid lösemi (KML), klonal ve tümör yap?s?nda bir kök hücre hastal???d?r. Hastal???n önemi tirozin kinaz inhibitörleri (TK?) denilen bir grup ilaç ile kür edilebilme potansiyeli olan bir kan kanseri türü olmas?ndand?r. Hastal?k te?hisi erken kronik fazdayken konup TK? reçetesi verilir ve tedavi bir hematoloji klini?inde uluslararas? rehberlere göre yürütülürse ölümcül bir kanser yerine, a??zdan ilaç alarak tedavi olan kronik bir hastal?k haline gelebilmektedir.
KML nadir görülen bir hematolojik hastal?kt?r
Önümüzdeki y?lda ülkemizde 300 yeni hastaya tan? konulmas?n?n bekledi?ini söyleyen Hacettepe Üniversitesi T?p Fakültesi Hematoloji Bilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. ?brahim C. Haznedaro?lu KML ile ilgili ?unlar? söyledi: “Bu hastal?kta kök hücre ve öncül hücreler a??r? tanecikli kan hücresi üretimi konusunda ?artlanm?? haldedirler. Klinik seyri kronik, h?zlanm?? ve blastik kriz dönemi olarak üç temel faz ile seyreder. Çok yüksek beyaz küre say?s? ve büyümü? dalak en önemli bulgulard?r. Hastal?k ba?lang?c? sessiz ve sinsi olabilir. Tedavi edilmeyen hastalar kesin olarak blastik kriz dönemine girerek kaybedilirler. Blastik kriz dönemi a??r bir kan kanseri tablosudur. Hastalar kanamalar, anemi, infeksiyonlar ve organ yetmezlikleriyle vefat ederler. Ülkemizde KML'nin klinik özellikleri dünyadaki hastalardan çok önemli bir farkl?l?k göstermemektedir. Bu nedenle bütün dünyada oldu?u gibi ülkemizde de yap?lacak en iyi uygulama, KML tan?s?n? erkenden koyarak hastalarda kronik a??zdan tirozin kinaz inhibitor (TK?) tedavisini düzenlemek ve elimizdeki TK? grubu ilaçlarla hastalar? öncelikle blastik krizden korumak, hematolojik iyile?mede tutmak sonras?nda hastal??? ortaya ç?karan Philadelphia (Ph*) kromozomunu yok etmek (hücresel genetik iyile?me sa?lamak), Ph* kromozomunun üretti?i moleküler yolaklar? ve geni alt etmek (moleküler iyile?me sa?lamak) ve en güzeli de hastal??? kür etmek çabas? içinde bulunmakt?r.Kronik myeloid lösemi belirtisiz ve sinsi olabilir
Kronik myeloid löseminin belirti vermeden sinsi olabilece?inin alt?n? çizen Prof. Dr. ?brahim C. Haznedaro?lu: “Bu dönemde görülebilen belirtiler çok artm??sa beyaz küre nedeniyle halsizlik ve büyümü? dala??n do?urdu?u kar?n sol üst bölge a?r?s?d?r. KML'de dalak daha da büyür. Anemi ortaya ç?kabilir. Ate?, kilo kayb?, eklem a?r?lar? geli?ebilir. Blastik son evre, tipik bir kan kanseridir. Klinik tablo çok gürültülüdür. Tüm bu tablolar bir hematoloji klini?inde görülen her çe?it kan kanseri ile kar??abilir.KML hastalar? ald?klar? tedaviyle normal bir hayat geçirebiliyorlar
Kronik myeloid lösemi (KML) hastalar?n?n sa?kal?m süresinin TK? grubu ilaçlarla kesinlikle uzad???n? belirten Prof. Dr. ?brahim C. Haznedaro?lu, sözlerine ?unlar? ekledi: “TK? grubu ilaçlardan önce KML hastalar? kemik ili?i nakli yap?lmazsa kaybediliyorlard?. TK? ilaçlar?yla Philadelphia (Ph*) kromozomunun etkilerinin yok edilmesi mümkün oldu. Hematolojik, hücresel genetik ve moleküler iyile?meyi sa?lamak, hastal??? kür etmek hayal olmaktan ç?kt?. ?imdi KML hastalar?, hematoloji kliniklerinde sürekli takipleri yap?larak, sanki bir hipertansiyon veya diyabet hastas? gibi a??zdan ilaç kullanarak normal süreye sahip bir hayat geçirmektedirler.”KML hastalar?n?n hematoloji hekimi gözetiminde sa?l?kl? çocuk sahibi olabileceklerini de ifade eden Prof. Dr. Haznedaro?lu: “Bilimsel aç?dan da moleküler biyoloji klinik t?bba yapabilece?i en büyük hizmeti KML alan?nda yapm??t?r. Bir KML hastas? klini?imize geldi?inde elimizdeki TK? grubu ilaçlar? reçete etti?imizde verdi?imiz tedavinin kemik ili?indeki tümör hücrelerin çekirdeklerinin en derinlerindeki bozulmu? sinyal iletim yolaklar?n? düzeltti?ini bilmek ve görmek hekim olarak bizleri çok mutlu etmektedir. Tüm kanser hastalar?n?n bu ?ifa verici sürece benzer mekanizmalarla ve benzer ilaçlarla ula?malar? hepimizin ortak dile?idir. Normal insan ya?am süresine sahip hastalar?n yak?nlar? da tabii ki sevdikleriyle birlikte olman?n mutlulu?unu ya?amaktad?rlar. KML hastalar?n?n en önemli bilgi kayna?? kendilerini takip eden hematoloji hekimidir, hekimleriyle hastalar?n ba?lar? ya?am boyu hiç kopar?lmamal?d?r.”
Covid-19 döneminde hasta, hekiminin yönlendirmelerine uymal?
Yeni tip koronavirüs infeksiyonunun (COVID-19) tüm dünyada h?zl?ca yay?lan, günümüz itibariyle 4 milyondan fazla ki?iyi enfekte eden ve 300 bini a?k?n ki?inin de ölümüne neden olan viral bir pandemi oldu?unu dile getiren Prof. Dr. Haznedaro?lu: “Özellikle kanser hastalar?, hastal??a ve verilen tedavilere ba?l? sistemik ba????kl?k azalmas? nedeni ile COVID-19 aç?s?ndan daha yüksek risklidir ve prognozlar? normal popülasyona k?yasla daha kötüdür. Bu durum hekimlerin, pandemi döneminde kanser hastalar?na yakla??m ile ilgili zorlu kararlar almas?n? gerektirmektedir. Kronik myeloid lösemi (KML) düzenli tedavi gerektiren, klinik takibinin zorunlu oldu?u kan kök hücrelerinin (tümör yap?da) bir hastal???d?r. Günümüze kadar, KML hastal??? ve kullan?lan tedavilerin COVID-19'a yatk?nl?k yapt???n? bildiren bir veri olmamakla birlikte, bu hastalar?n hastane temaslar?n? azaltmak ve enfeksiyon riskini en aza indirmek için klinik pratikte baz? de?i?ikliklere gitmek gerekmektedir. ?u an için birinci basamak tedavi için onaylanm?? TK?'lerden herhangi birinin, COVID-19 enfeksiyon riskini art?rd??? veya enfeksiyon gidi?ini iyi veya kötü yönde de?i?tirdi?ine dair kan?t yoktur. Bu nedenle enfekte olan kronik faz KML hastalar?n?n tedavi yönetimi, normal insanlar ile ayn? olmal?d?r.”?iddetli olmayan, do?rulanm?? COVID-19 enfeksiyonu olan hastalarda TK? tedavisinin kesilmesinin gerekli olmad???n? belirten Prof. Dr. Haznedaro?lu: “Ciddi virüs semptomlar? olan hastalarda TK? tedavisine devam karar? ki?iden ki?iye de?i?ebilir. Ald??? TK? ilac? nedeniyle kalp ve akci?er yan etkileri ortaya ç?km?? COVID-19'lu KML hastalar?nda, semptomlar çözülüp PCR test sonucu negatif olana kadar TK? tedavisi durdurulabilir. Ancak tüm bu hassas a?amalar?n “bireysel hasta baz?nda” hastay? izleyen hematoloji ve enfeksiyon hastal?klar? uzman? hekimlerince verilmesi gerekmektedir.”