Özbekistan'?n Ba??ms?zl???n?n 30'uncu Y?l? Kutlan?yor

Azamhocayev: “Özbekistan’?n ba??ms?zl???n?n 30’uncu y?ldönümünde Özbek-Türk ili?kileri daha da güçlendi.

Özbekistan’?n Ankara Büyükelçisi Ali?ir Azamhocayev, Otonomi Dergisi’ne verdi?i mülakatta sürekli geli?en Türkiye Özbekistan ili?kilerine de?inerek önemli aç?klamalar yapt?. Büyükelçi, Özbekistan’?n ba??ms?zl???n?n 30’uncu y?l? kutlan?rken Türk i?adamlar?n?n önemli i?lere imza att??? Özbekistan’da yat?r?m f?rsatlar?n? i?aret ederek i? dünyas?na yat?r?m ça?r?s?n? yineledi.

30’uncu y?l?n Özbekistan için çok önemli bir bayram oldu?unu ifade eden Azamhocayev, Özbekistan’?n art?k aya?a kalkm??, uluslararas? arenada kendi sözüne ve itibar?na sahip bir ülke oldu?unu ve yakla??k 30 y?l önce ba??ms?zl???n? ilk olarak tan?yan ülkenin Türkiye olu?unun büyük önem ta??d???n? söyledi.

Özbekistan’?n Cumhurba?kan? Shavkat Mirziyoyev liderli?inde son be? y?lda çok önemli kazan?mlar elde etti?ini hat?rlatan Azamhocayev, “Ayr?ca, 2019’da Özbekistan’?n Türk Dili Konu?an Ülkeler ??birli?i Konseyi’ne (Türk Kene?i) üye olmas?n?n önemi büyüktür. Özbekistan’?n üyeli?i, hem ikili münasebetleri hem de Özbekistan’?n di?er Türk cumhuriyetleriyle ili?kilerini olumlu etkilemi?tir. Nitekim Özbekistan’?n kom?u cumhuriyetlerle sorunlar?n? çözmesi ve i?birli?ini artt?rmas?, “Yeni Özbekistan’?n” öncelikli hedefleri aras?nda yer al?yor” dedi.

Stratejik ortakl?k

Türkiye ve Özbekistan ekseninde iki dost ve karde? ülke aras?ndaki ili?kilerde mevcut durumu de?erlendirerek ?unlar? söyledi:

Say?n Cumhurba?kan?m?z ?evket Mirziyoyev’in iktidara gelmesiyle Türkiye ile olan ili?kilerimiz tamamen yeni dönem ba?lam??, stratejik ortakl?k kavram?yla nitelendirilen ili?kilerin temelleri at?lm??t?r. Geçen be? sene içinde sa?l?ktan emniyete, e?itimden kültüre, maliyeden hukuka, tar?mdan orman i?lerine, çevreden in?aata, vergiden ar?ive çe?itli alanlarda Özbekistan ve Türkiye'nin ilgili kurumlar? aras?nda i?birli?i ve tecrübe de?i?imine ait muht?ralar imzalan?p hayata geçirilmeye ba?lam??t?r. Salg?na ra?men bu y?l da ikili ili?kilerimiz bak?m?ndan son derece yo?unluk arz ediyor. Y?l ba??ndan beri Türkiye Cumhuriyeti D??i?leri ve Ticaret Bakanlar?’n?n Özbekistan ziyaretleri ba?ar?l? bir ?ekilde organize edildi. 28-29 Haziran tarihlerinde de Türkiye Cumhurba?kan? Yard?mc?s? Say?n Fuat Oktay devlet ve i? sektöründen olu?an yakla??k 100 ki?ilik heyetle ülkemizi ziyaret etmi?, Karma Ekonomi Komisyonu’nun 6. Dönem Toplant?s? ba?ta çe?itli ortak etkinlikler Ta?kent’te ba?ar?l? bir ?ekilde düzenlenmi?tir. Ayr?ca bu y?l da nasip olursa Say?n Cumhurba?kanlar?n?n ba?kanl?k edece?i YDSK’n?n ikinci toplant?s?n?n Ta?kent’te düzenlenmesi de bekleniyor.”

“Hedef 5 milyar dolar”

D?? ticaret ve yat?r?m alan?nda iki ülke aras?ndaki sürekli geli?en ili?kiye vurgu yapan Büyükelçi, ticaretin ve ortak yat?r?m?n geli?imi ile ilgili projeler ve potansiyel i?birli?inin alanlar? hakk?nda ?u bilgileri verdi:

“?kili ticari ili?kiler h?z kesmeden yükselmeye devam ediyor. Daha önce Özbekistan’?n 5. ticari orta?? konumunda bulunan Türkiye, son y?llarda 4. s?rada yer ald?. Hâlihaz?rda Özbekistan’daki yabanc? sermayeli ?irketlerin %12’si Türk as?ll?d?r. Tabi pandemi döneminde ikili ticaretimizde belli azalma söz konusu olmu?tur. 2019’da 2 milyar 544,0 milyon olan ticaret hacmimiz 2020’de 2 milyar 101,7 milyona gerilemi?, ama bunun geçici oldu?u bellidir. Bu y?l önceki göstergeleri yakalayaca??m?zdan eminiz. Al?nan son bilgilere göre 2021 y?l?n?n 1 Ocak-15 Haziran tarihleri aras?nda Özbekistan’?n Türkiye’ye ihracat? 730,2 milyon dolar? olu?turmu?tur. Y?l?n ikinci yar?s?nda da böyle seyredersek güzel neticeleri elde edece?iz. Bu arada daha önce de de?indi?im gibi Say?n Cumhurba?kanlar?m?z?n ikili ticaretle ilgili olarak belirlemi? oldu?u 5 milyar dolar hedefimiz bulunmaktad?r. En k?sa zamanda bu a?amaya da ula?aca??m?za inan?yorum.”

Türk ?irketlerinin Özbekistan’daki yat?r?m tutar?n?n 1 milyar dolar civar?nda oldu?unu ifade eden Azamhocayev, Özbekistan’da tekstil sanayii ve müteahhitlik ba?ta olmak üzere çe?itli sektörlerde faaliyet gösteren 1700’den fazla Türk sermayeli firma bulundu?unu ve bu firmalar?n yakla??k 50.000 ki?ilik istihdam sa?lad???n? belirterek Türkiye’de ise yakla??k 235 Özbekistan sermayesine sahip ?irketin faaliyet gösterdi?ini söyledi. Türkiye’nin Özbekistan’a ihracat?nda ve ithalat?nda ba?l?ca ürünler hakk?nda da bilgi veren Büyükelçi, “Türkiye’nin ihracat?nda Ki?isel temizlik ürünleri, ilaç, römork, plastik ürünleri, g?da i?leme makineleri, demir veya çelikten in?aat aksam?, in?aatta kullan?lmak üzere haz?rlanm?? demir veya çelikten sac, çubuk, tohum, hububat, kuru baklagilleri temizleme, tasnif etme ay?klama ve ö?ütmeye mahsus makinalar ve cihazlar bulunmakta; Türkiye’nin Özbekistan’dan ithalat?nda ise bak?r, bak?r ala??mlar? ve bak?r ürünleri, levhalar, pamuk ipli?i, i?lenmemi? çinko, petrol ya?lar?, azotlu mineral veya gübreler, konserve sebze, alt?n, i?lenmemi? kur?un, ipek ve ba?kalar? bulunmakta” dedi.

Yat?r?mc?lara önemli f?rsatlar

Büyükelçilik olarak Türkiye ile ili?kilere ivme kazand?rmak istediklerini vurgulayan Azamhocayev ?u aç?klamay? yapt?:

“Türk yat?r?mc?lar? ve i? adamlar?n? Özbekistan’daki i? f?rsatlar? ve olanaklar do?rultusunda bilgilendirme, ikili temaslar?m?zda yeni ufuklar açma amac?yla, Özbekistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçili?i olarak da düzenli ?ekilde çal??malar yürütmekteyiz. Geçen k?sa zaman içerisinde 30'u a?k?n illerdeki valiler, belediye ba?kanlar?, ticaret ve sanayi odalar?n?n yetkilileri, ileri gelen ?irket ve kurulu?lar?n yöneticileriyle görü?meler düzenlemi?, Özbekistan tan?t?m toplant?lar?, i? forumlar? organize etmi? bulunuyoruz. Büyükelçili?imiz Türkiye'deki ticaret ve sanayi odalar?yla tan?t?m ve bilgilendirme toplant?lar?n? düzenleme konusunda Türkiye Odalar ve Borsalar Birli?inin nazik yard?mlar?n? her zaman hissetmektedir. Türkiye’de pandemiyle ilgili durum yava? yava? hafiflemeye ba?lam??ken 2021’nin ikinci yar?s?nda çal??malar?m?z? daha da art?rmak niyetindeyiz. Öte yandan Büyükelçili?imiz ekonomi diplomasisi alan?ndaki çal??malar?nda, özellikle iller ve bölgeler aras? i?birliklerini desteklemeye dönük çal??malar?na da devam edecektir. Özbekistan tan?t?m? yap?lmayan illere gidip ülkemizi ve olanaklar?m?z? tan?tmay? sürdürece?iz. Böylece ekonomi diplomasisi bizim için öncelik olmaya devam edecektir.”

Türk halk?na ve i?adamlar?na da seslenen Büyükelçi, “Özbekistan'da i? yapmay? dü?ünen, buradaki ticaret ve yat?r?m olanaklar?n? merak eden, haz?r projeleri bulunan her bir giri?imciyle ayr? ayr? görü?meye ve isti?are etmeye daima haz?r?z. Ba?l?ca amac?m?z, iki devletin tüm ticari ve ekonomik potansiyelini hayata geçirmektir. Ya?as?n Özbekistan ve Türkiye dostlu?u, ya?as?n Özbek ve Türk halklar?n?n karde?li?i” dedi.

Turizm cenneti Özbekistan

Azamhocayev, Özbekistan’?n turizm cenneti oldu?unu, geçen be? y?lda bu alanda önemli dönü?ümler sa?land???n? söyledi. BM Dünya Turizm Örgütü bilgilerine göre Özbekistan’?n 2019’da en iyi geli?en be? turizm destinasyonu içinde yer ald???n? ve ayn? y?l ?ngiliz «TheGuardian» yay?n?n?n ise Özbekistan’? en iyi destinasyon olarak duyurdu?unu hat?rlatan Büyükelçi, bu konuda yap?lan çal??malarla ilgili de ?u bilgileri verdi:

“Ülkede vize düzenlenmesiyle alakal? derinlemesine dönü?üm sa?land?. Yak?nlara kadar girilmesi güç olan Özbekistan Sn. Mirziyoyev döneminde ço?u ülkelere kap?s?n? açt?. Bugün itibar?yla Türkiye dâhil 90 ülke vatanda?lar? Özbekistan’a vizesiz girebilmekte ve çe?itli sürelerle kalabilmektedir. Ayr?ca ülkede «Vatanda?», «Talebe», «Akademisyen», «Sa?l?k» ve «Ziyaret» gibi yeni basitle?tirilmi? vizeler uygulamaya konulmu?tur. Turizm alan?nda çekicili?i daha da art?rmak için Özbek halk? sanat? ve kültürünü tan?tan yeni festival ve organizasyonlara yer verildi. Bunun yan? s?ra Özbekistan’?n tarihi özelli?i ve Türk-?slam dünyas?n?n dini de?erleri bak?m?ndan yeri dikkate al?narak ülkede “?nanç Turizmi”ne özellikle dikkat gösterilmekte, bu alanda yeni turistik proje ve ürünler geli?tirilmektedir.”