TÜS?AD: Do?u Akdeniz'deki gerilim hakkaniyet temelinde çözülmeli
TÜS?AD (Türk Sanayicileri ve ?? ?nsanlar? Derne?i) Do?u Akdeniz'de ya?anan geli?melere ile ilgili olarak kapsaml? bir aç?klama yapt?.
TÜS?AD (Türk Sanayicileri ve ?? ?nsanlar? Derne?i) Do?u Akdeniz'de ya?anan geli?melere ile ilgili olarak kapsaml? bir aç?klama yapt?.
Do?u Akdeniz'deki bölgesel anla?mazl?k enerji kaynaklar? sorunu olman?n ötesinde, do?al kaynaklar üzerinde egemenlik ve deniz yetki alan?n?n s?n?rland?r?lmas? temelinde stratejik bir sorundur. Bölgedeki enerji kaynaklar? siyasi sürtü?me ve gerilim kayna?? olarak de?il, çok tarafl? i?birli?i için bir f?rsat olarak kullan?lmal?d?r.
Hakkaniyetli bir çözüm bulmak ve Do?u Akdeniz'i bar?? ve refah bölgesi haline getirmek için gerilimi azaltmak, tek tarafl? eylemlerden kaç?nmak, diyalog ve ön ko?ulsuz müzakereleri ba?latmak ihtiyac? vard?r. Do?u Akdeniz'de bar??ç?l ve uzun vadeli çözüm tüm k?y? devletlerin kat?l?m?n? gerektirmektedir. “Akdeniz Bar???n?n” (Pax Mediterranea) Türkiye'nin ve K?br?s Türk halk?n?n hak ve ç?karlar? dikkate al?nmadan ba?ar?lamayaca?? aç?kt?r.
Temeli Avrupa Kömür ve Çelik Toplulu?u'na dayanan Avrupa entegrasyonunun tarihi, i?birli?ine dayal? ekonomik ili?kiler geli?tirilerek anla?mazl?klar?n bar??ç?l yollarla çözülebilece?ini göstermi? ve uzun vadeli, sürdürülebilir i?birliklerine ula??labilece?ini kan?tlam??t?r. Ayn? yakla??m Do?u Akdeniz'de de izlenmelidir.
Ege Denizi'nde uzun süredir devam eden ikili anla?mazl?klar ile Do?u-Akdeniz'deki çok tarafl? anla?mazl?klar ayr? konular olarak de?il, bir bütün olarak ele al?nmal?d?r
Türkiye ile Yunanistan aras?nda Ege Denizi'nde uzun y?llard?r çözülmemi? anla?mazl?klar, Güney K?br?s'?n 2004'te Annan plan?n? reddetmesine ra?men, adada kapsaml? bir çözüme ula??lmadan AB üyeli?ine kabul edilmesi, bugün Do?u Akdeniz'deki deniz yetki alanlar?n?n s?n?rland?r?lmas? konusu ve do?al kaynaklar?n hakkaniyetli payla??m? sorunlar? birbirlerini do?rudan etkilemektedir.
Bu konular ivedilikle ba?lat?lacak bir diyalog süreci çerçevesinde ele al?nmal?d?r. Bu sürecin ilk ad?m? olarak da Türkiye ile Yunanistan aras?nda 2016 y?l?nda kesintiye u?rayan ön ke?if görü?melerinin- anlaml? bir ilerleme sa?lamak üzere, herhangi bir ön ko?ul olmaks?z?n- yeniden ba?lat?lmas? gerekmektedir. Üzerinde uzla?? sa?lanamayan tüm ihtilaflar uluslararas? hukuk temelinde çözülebilir.
AB sorunun de?il, çözümün parças? olmal?d?r
Avrupa Birli?i'ni mevcut anla?mazl???n çözümünde daha aktif ve tarafs?z bir rol üstlenmeye davet ediyoruz. AB hem üye hem de aday ülkeler için adil ve hakkaniyet temelinde çözüm yönünde etkili liderlik gösterme f?rsat?na sahiptir. Bu yakla??m AB'nin stratejik ç?karlar?yla da uyumludur.
AB'nin dayan??ma ilkesi ikili hukuki ihtilaflar?n özel ?artlar?n? ve uluslararas? hukuku gölgelememelidir. Üyelik statüsü nedeniyle taraflardan birine ko?ulsuz destek vermek AB'yi hem adil ve güvenilir bir arabulucu olmaktan yoksun b?rak?r, hem de çözümden ziyade sorunun parças? haline getirir.
AB Dönem Ba?kan? Almanya'n?n yap?c? arabuluculuk yakla??m?n? ve Türkiye ile Yunanistan heyetleri aras?nda Temmuz ay?nda Berlin'de yap?lan toplant?n?n gerçekle?mesinde gösterilen çabay? destekliyor ve takdir ediyoruz. Bu giri?imin uluslararas? toplum taraf?ndan daha fazla desteklenmesi gerekti?ine inan?yoruz.
Yapt?r?mlar veya askeri gerilimin t?rmand?r?lmas? tehdidi ters etki yarat?r ve yaln?zca gerginli?in artmas?na sebep olur. Gerilimi t?rmand?rma tehdidinin bir müzakere arac? olarak kullan?lmas?ndan kaç?n?lmal?d?r. Mevcut durumdan ç?kabilmek için K?br?s Türk halk?n? da içeren kapsay?c? çok-tarafl? diplomasi gereklidir. Bu çerçevede, do?al kaynaklara hakkaniyetli eri?imi tart??mak için Kuzey K?br?s'?n ortak komite kurma önerisi yeniden de?erlendirilmeli ve desteklenmelidir.
Türkiye'nin Avrupa Birli?i entegrasyon sürecinin etkin olarak i?letilmesi gerekmektedir
Mevcut anla?mazl?k Türkiye ve Yunanistan aras?ndaki uzun zamand?r çözülmemi? deniz hukuku sorunlar?n?n, Güney K?br?s taraf?ndan reddedilen BM Annan Bar?? Plan? gibi kaç?r?lan f?rsatlar?n sonucudur. Türkiye'nin AB'ye entegrasyonu kapsam?nda politika yak?nsama sürecinin kesintiye u?ramas? da bu unsurlar aras?nda önemli bir yere sahiptir.
Do?u Akdeniz'deki t?rman?? siyasi anla?mazl?klar?n çaresinin “uzakla?(t?r)ma” politikas? olamayaca??n? bir kez daha göstermektedir. Yapt?r?mlar ve d??lay?c? politikalar güvensizli?in artmas?na sebep olarak daha fazla hasara yol açacak; bölgede sürdürülebilir bar??, istikrar ve ekonomik refah?n sa?lanmas?na yönelik Avrupa idealleri ve hedefleriyle çeli?ecektir.
Türkiye-AB aras?nda köklü ba?lar ve bu ba?lar?n sosyo-ekonomik kalk?nma ve hukukun üstünlü?ü üzerinde derin etkileri bulunmaktad?r. Bu durum dikkate al?nd???nda üyelik perspektifi içermeyen bir Türkiye-AB ili?kisi modeli Türk i? dünyas? nazar?nda sürdürülebilir de?ildir. Do?u Akdeniz'de hakkaniyetli çözüme yönelik at?lacak somut ad?mlar Türkiye-AB ili?kilerinin canland?r?lmas?n? sa?layacak ve Türkiye'nin AB uyumuna yönelik reform sürecine ivme kazand?racakt?r.
?
Sorunlar?n üstesinden gelmek için ileri görü?lü politikalar izleme zaman?d?r
?
COVID-19 krizinin sürdü?ü bir dönemde hepimizin ortak sorumlulu?u, tabii ve fikrî?kaynaklar?m?z? uzun süredir devam eden sorunlar? a?acak ve bar?? ve refah kaynaklar?na dönü?türecek ileri görü?lü politikalar uygulamak için kullanmakt?r.
?
Brüksel, Ankara, Atina, Berlin ve Paris ba?ta olmak üzere tüm Avrupa ba?kentleri, öncelikle NATO içerisindeki ittifak ruhunu koruyarak, yenilikçi, hakkaniyetli ve kar??l?kl? yarar sa?layan çözümlerle zorluk ve anla?mazl?klar? a?mak için diplomatik bilgelikten yararlanmal?, mevcut tüm olumlu imkanlar?n? kullanmal?d?r.