?leti?im Ba?kan? Altun: “Yapt?r?mlar ba??ms?zl?k yürüyü?ümüzü durduramaz”
?leti?im Ba?kan? Prof. Dr. Fahrettin Altun, ABD yönetiminin Türkiye’ye yönelik yapt?r?m kararlar?na ili?kin TürkMedya Ankara Temsilcisi Melik Yi?itel’in sorular?n? cevaplad?.
?leti?im Ba?kan? Prof. Dr. Fahrettin Altun, ABD yönetiminin Türkiye’ye yönelik yapt?r?m kararlar?na ili?kin TürkMedya Ankara Temsilcisi Melik Yi?itel’in sorular?n? cevaplad?.
ABD’nin yapt?r?m karar?n? genel olarak nas?l de?erlendirdiniz?
Öncelikle ABD’nin ülkemize yönelik yapt?r?m karar?n?n rasyonel olmad??? gibi reel politik aç?dan ortakl???m?z?n ruhuna ayk?r? oldu?unun da alt?n? çizmek istiyorum. Türkiye, bölgesel ve küresel d?? politika stratejilerini, müttefik olsun ya da olmas?n herhangi bir ülkeyle gerilim ya?amak üzerine kurmaz. Cumhurba?kan?m?z?n çok net bir ilkesi olan; diplomasiye aç?k, diyalog ve uzla?man?n tüm kanallar?n? kullanarak sorunlara çözüm arama önceli?imiz Türk d?? politikas?n?n en belirgin özelli?i olmu?tur. Dolay?s?yla yapt?r?m ya da benzeri yakla??mlar? Türkiye hem hak etmez hem de ba??ms?zl?k yürüyü?ünden al?koyamaz. Zira milli egemenli?imize olan ba?l?l???m?z sars?lmazd?r ve her türlü yapt?r?m tehditlerinin etkisine kapal?d?r.
"Kötü kom?u mal sahibi yapar"
Türkiye aç?s?ndan nas?l sonuçlar? olur bu tehditlerin?
Bu yapt?r?m kararlar? ya da dayatma çabalar? Türkiye’yi tarih boyunca kendine daha çok güvenen ve kendine daha çok yetebilen bir ülke haline getirmi?tir. Benzer durumu daha önce de birkaç kez ya?ad?k biliyorsunuz. Ancak o dönemler ekonomik olarak da savunma sanayi aç?s?ndan da bugünkü kadar güçlü de?ildik. Mesela bir Johnson mektubu vakas? olmu?tur. K?br?s’ta Türklerin katledilmesine kar?? harekete geçmek isteyen dönemin hükümetine kar?? ABD Ba?kan? Johnson, tarihte e?i görülmemi? sertlikte bir mektup yazarak ABD silahlar?n?n K?br?s’ta kullan?lmas?n? yasaklam??t?. Türkiye’nin o gün tek ç?karma gemisi dahi yoktu. O yüzden K?br?s harekât? ertelenmek durumunda kalm??t?. ??te o günlerde millet seferber olmu?, tüm olanaks?zl?klara ra?men yard?m kampanyas? düzenlemi?, 36 adet ç?karma gemisini kendimiz in?a etmi?tik. Ancak ondan sonra 1974’te K?br?s Bar?? Harekât? düzenlenebilmi?ti. O günden bugüne geldi?imiz duruma bak?n. TCG Anadolu Gemisi ile alan?nda en yüksek özellikli en büyük sava? gemimiz bir y?l içinde haz?r olacak. Yine ?HA’lar ile ilgili de benzer bir serüven ya?ad? savunma sanayimiz. PKK ile mücadele ederken ABD’den ?nsans?z Hava Araçlar?’n? istihbarat payla??m? için kullanmalar?n? istemi?tik. Ama ABD bu bilgileri bizimle payla?mam??t?. Bu yüzden terörle mücadelemiz zafiyete u?ram??t?. Ancak bugün kendi ?HA ve S?HA’lar?m?z? üretiyoruz. ?HA ve S?HA’lar?n ba?ar?lar? terörü bitirme noktas?na getirdi. S?n?r ötesinde çok büyük operasyonlara imza atabiliyoruz. Cumhurba?kan?m?z?n s?kl?kla söyledi?i gibi ‘kötü kom?u insan? mal sahibi yapar’. K?sa dönemde baz? s?k?nt?lara yol açsa da orta ve uzun vadede Türkiye’yi etkileyecek yapt?r?mlar de?il bunlar.
"ABD diplomasisinin hezimeti"
ABD taraf?ndan gelen ‘Türkiye bizi buna mecbur b?rakt?’ aç?klamalar?n? nas?l de?erlendiriyorsunuz?
Türkiye ABD ili?kilerinde Suriye ve terör örgütü PKK/YPG ba?ta olmak üzere bir dizi konuda farkl? strateji ve dü?üncelere sahibiz. Gerekti?inde, milli ç?karlar?m?z? maksimum düzeyde tutmak için, mesela PKK/YPG’ye kar?? s?n?r ötesi harekatlar?m?z? kararl?l?kla gerçekle?tirdik. Ancak ABD ile diplomasi kanallar?n? da sonuna kadar zorlad?k, diyalog ça?r?lar?ndan hiçbir zaman çekinmedik. Tüm bunlar milletin huzurunda ?effaf bir ?ekilde gerçekle?ti. Ancak ABD, maalesef bu konu ba?l?klar?nda diplomasiyi etkin kullanamad?. ‘S-400 için teknik bir ortak çal??ma grubu kural?m’ ça?r?lar?m?za kar??l?k vermekten hep kaç?nd?. NATO yöneticilerinin S-400 konusunda Türkiye lehine yapt??? aç?klamalara dahi kulaklar?n? kapatt?lar. Halbuki meselenin özü e?er buysa sorunun çözümü için kap?m?z aç?kt?. Ancak art?k hepimiz biliyoruz ki ABD diplomasiyi etkin kullanamad??? zaman yapt?r?ma yöneliyor. Bu kriz ABD diplomasisinin bir hezimeti olarak siyasi tarih ve diplomasi kitaplar?nda yerini alacak. Önemli bir müttefik olarak gördü?ümüz ve e?itlik çerçevesinde kar??l?kl? ç?karlar?n korunmas?na yönelik çabalar?m?za ra?men ABD’nin böylesine bir ak?l tutulmas? ya?amas?n? kendileri aç?s?ndan da bir kay?p olarak de?erlendiriyorum.
ABD’nin bir müttefik ülkeye yapt?r?m karar?, NATO ittifak? için de sonuç do?urmaz m??
Biliyorsunuz devletler aras?ndaki müttefiklik ili?kilerinin seyri rasyonel bir zemine dayan?r. Mutlak dost ya da dü?man olmad??? gibi, müttefikler de baz? konularda kar?? kar??ya gelebiliyor. Ancak ABD aç?s?ndan durum bu son olayla birlikte daha karma??k bir hale geldi. Siz e?er Türkiye’ye rasyonaliteden uzak ve gereksiz bir yapt?r?m karar? alabiliyorsan?z di?er müttefiklerinizin de size güveni kalmaz. Saplant?l? de?il ama istikrarl? bir d?? politika izlemek, devletlerin en stratejik araçlar?d?r. ABD, ?ran veya Rusya konusunda yapt?r?mlar? bir uygulay?p bir kald?r?yor. Tam olarak tutarl?l?k göstermiyor. Türkiye konusunda da sürekli yapt?r?mlar? gündeme getiriyor. Bu gibi geli?meler de müttefikler nezdinde ABD’yi öngörülemez bir devlet yap?yor. Tam da bu yüzden bu yapt?r?m karar?n?n ABD aç?s?ndan son derece s?k?nt?l? oldu?unu söylüyorum.
"Hedef terör örgütleri olmal?"
Karar?n uygulanmas? ABD’nin yeni Ba?kan? Biden yönetimine kald?; ne bekliyorsunuz?
Biden, Trump yönetiminin ve d?? politika aktörlerinin ald?klar? kararlar? uygulamak konusunda ne kadar istekli olacak, hep birlikte görece?iz. ?ki yönetim aras?nda büyük uçurumlar var. Bu yapt?r?mlar? da kapsayan bir d?? politika yasas?n? uygulamak Biden için büyük yük olacakt?r. Say?n Cumhurba?kan?m?z’?n Bakü’ye giderken havaliman?nda “Say?n Biden ?öyle görevi bir üstlensin, görevi üstlendikten sonra herhalde Say?n Biden'la da oturup baz? ?eyleri konu?aca??z. Geçmi?te gerek Türkiye'de gerek Amerika'da bir araya gelip oturup konu?tu?umuz gibi yine bunlar? konu?aca??z. Birileri oralara negatif baz? ?eyler sufle edebilir o önemli de?il, onlar siyasetin acemileridir zaten ama biz Amerika'yla bu süreci çok daha farkl? bir ?ekilde i?letece?imize inan?yorum.” ifadeleri bu aç?dan önemlidir. Türkiye’nin de çok önemli katk?lar sundu?u NATO’da müttefikimiz olan ABD’nin, yeni yönetimle birlikte Türkiye’yi de?il, PKK/YPG ve DEA? gibi terör örgütlerini hedef almalar?n? bekliyoruz. Bölgenin güvenli?i, bar?? ve istikrar? için terörle mücadelede Türkiye, üzerine dü?en her ?eyi yapmaya haz?rd?r. Dünyan?n güvenli?i, uluslararas? kurumlar?n ve devletlerin toplumlar nezdinde itibar?n? korumak için tüm devletlerin el ele vermesi art?k kaç?n?lmazd?r. ?ki büyük dünya sava?? ya?am??, so?uk sava??n gölgesinde de?erli zaman?n? yitirmi?, bölgesel sava?larla y?pranm?? dünyam?z?n yeni çat??malara kar?? daha uyan?k ve birlik içerisinde hareket etmesi elzemdir. Cumhurba?kan?m?z?n liderli?inde Türkiye olarak bu konuda sonuna kadar haz?r?z. Ak?ls?z politikalar?n ve yapt?r?m kararlar?n?n yerine ortakl?k, müttefiklik ve dünya bar??? için çal??an akla ve vicdana ihtiyac?m?z var. Dolay?s?yla ABD’nin bu vahim hatadan gecikmeden dönece?ine inanmay? sürdürüyoruz.
"En büyük gücümüz kenetlenme"
Yapt?r?m karar?n?n Türkiye’deki yans?malar?n? nas?l de?erlendiriyorsunuz?
Milletimizin yapt?r?m kararlar?na kar?? duru?u her milli konuda durdu?umuz gibi olmu?tur. Birlik ve beraberlik içerisinde olmam?z do?ru yolda oldu?umuzu da bize gösteriyor. Gerek ?leti?im Ba?kanl???m?z bünyesindeki C?MER’e gelen mesajlara, gerekse de sosyal medyada yaz?lanlara bakt???n?zda, milletin kendi devletine ve liderine yönelik haks?zl?k kar??s?nda nas?l kenetlendi?ini çok aç?k görüyoruz. Kimi ayk?r? seslere ra?men milletimizin vicdan? genel olarak ayn? ?eyi söylüyor bize. “Ne kadar zorlu olursa olsun ba??ms?zl?k mücadelemizden vazgeçmeyiz.” Cumhurba?kan?m?z?n liderli?inde her alanda ba??ms?z bir Türkiye için milletimizin bu deste?i en büyük gücümüzdür.